جمعه، مهر ۱۲، ۱۳۸۷

مهندس نوروزی درگذشت


ابوالقاسم نوروزی متولد سال 1297 بود . او که دانش آموخته ی « هنر سرای عالی » و نامش بیش از نیم قرن با عنوان « مهندس نوروزی » در محافل کوه نوردی ایران به ویژه در فدراسیون کوه نوردی ، بر همگان شناخته بود ، در روز 8/7/87 چشم از جهان فرو بست .


نوروزی ، در سال 1325 جزو گروهی از پیشتازان کوه نوردی جدید ایران ( گیلان پور ، دکتر گل گلاب ، و ... ) بود که نخستین پناهگاه کوه نوردی کشور را در دامنه ی جنوبی توچال ، در محلی به نام اسپید کمر ساختند . داود محمدی فر ، در فرهنگ کوه نوردی و غارنوردی ایران می نویسد که نوروزی در سال 1328 نخستین صعود ایرانی به تفتان را انجام داد [ تفتان ، قطعا صعودهای محلی دیرینه تر که دام داران یا زایران انجام داده باشند ، دارد ] . در همان کتاب آمده است که در سال 1329 نوروزی نایب رییس فدراسیون کوه نوردی می شود [ محمدی فر و ابراهیمی ، در کتاب تاریخ کوه نوردی ایران نام نوروزی را جزو « هیات مدیره » ی دومین دوره ی فدراسیون کوه نوردی که از 10/12/1328 تا 16/7/1332 با ریاست تیمسارمزینی اداره شد ، نیاورده اند ] . مطابق تاریخ کوه نوردی ایران ، نوروزی در دوره ی ریاست عبدالباقی یحیایی بر فدراسیون ، یعنی در فاصله ی 16/7/32 تا 6/8/34 معاون فدراسیون ؛ در فاصله ی اسفند 1340 تا اسفند 46 در دوره ی ریاست حسین رفعتی افشار ، نایب رییس فدراسیون کوه نوردی ؛ از اسفند 46 تا 4/8/47 در دوره ی ریاست تیمسار مولوی ، عضو هیات رییسه ی فدراسیون ؛ از 4/8/47 تا دی ماه 49 در دوره ی ریاست تیمسار لاریجانی ، نایب رییس فدراسیون ؛ از دی 49 تا اسفند 50 رییس فدراسیون ؛ از مهر 51 تا اسفند 56 در دوره ی ریاست تیمسار صادقیان ، قائم مقام فدراسیون ؛ و سرانجام از اسفند 56 تا پیش از انقلاب ، در دوره ی ریاست فلیکس آقایان ، قائم مقام فدراسیون کوه نوردی بود . در سال های پس از انقلاب ، بیش از یک دهه نوروزی در فدراسیون و در همایش ها و نشست های کوه نوردی به چشم نمی خورد ، اما از دهه ی هفتاد به بعد ، گاه در مناسبت های گوناگونی که در ارتباط با کوه نوردی – چه از سوی فدراسیون و چه از سوی گروه های غیردولتی – برگزار می شد ، می شد او را دید که همیشه آرام و مردم دار می نمود . برای مثال ، در انتخابات « انجمن هیمالیانوردی ایران » که در سال 1375 توسط فدراسیون کوه نوردی زمان آقاجانی برگزار شد ، جزو کسانی بود که به عنوان هیات مدیره انتخاب شدند ( و البته آن انجمن در همان اوان تشکیل منحل شد ) .

در مجله ی کوه شماره ی 13 ضمن شرح کوتاهی درباره ی او ، آمده است که قله های بسیاری را در ایران ، و قله های مون بلان ، گروس گلوکنر ، المپ و مترهورن را در اروپا صعود کرده و سه دوره ی آموزش کوه نوردی را در آلپ ها گذرانده است . همچنین آمده است که نوروزی فعالیت های متنوعی در زمینه ی پناهگاه سازی ، واردات وسایل کوه نوردی برای علاقمندان ، دعوت از مربیان خارجی ، انتشار مجله ی کوهستان ، اجرای برنامه های سخن رانی و نمایش فیلم ، تاسیس « بنیاد هیمالیا » و اجرای اردوهای اسکی داشته است .

در مجله ی کوه 5 نوروزی گزارشی از نخستین صعود کوه نوردی روی دیواره ی بیستون داده است ؛ این برنامه را او به همراه محمدعلی خاکبیز و حسین هاشمی [کتیبه ای می نویسد : محمد هاشمی] انجام دادند و در آن حدود 600 متر از دیواره را صعود کردند . هاشمی در نزدیکی های « پله ی سوم » بیستون سقوط می کند و دیگران مجبور به حمل مجروح و رساندن او به پایین می شوند . نوروزی ، تاریخ این صعود را 1327 نوشته که اشتباه است ، چرا که در ابتدای گزارش می نویسد خاکبیز و گیلانپور در اوایل همان سال « کلاس های مدرسه ی سنگ نوردی شامونی را در فرانسه گذرانده بودند و موفق به اخذ دیپلم شده بودند » . در حالی که خاکبیز ، عبدالباقی یحیایی ، و اکبر غفاری ( هر سه ، نظامی ) در سال های 1330 و 1331 دوره های تابستانی و زمستانی مدرسه ی نظامی کوه نوردی را در شامونی گذراندند . گیلانپور هم در سال 1329 در شامونی دوره گذرانده بود . جلیل کتیبه ای ، در مجله ی کوه 7 می نویسد که سرپرست برنامه ی بیستون [ خاکبیز ] سال این صعود را 1336 نوشته است .

محمدی فر و ابراهیمی که در تاریخ کوه نوردی ایران بیشتر رییسان فدراسیون پیش از انقلاب را بی علاقه به این ورزش و کم کار دانسته اند ، در مورد ابوالقاسم نوروزی نوشته اند : « ... هر جا فدراسیون کاری کرد و آثاری به یادگار گذاشت ، ردپایی از ایشان موجود است . بیشتر از هر کس و هر مقام در ورزش کوه نوردی نیم قرن اخیر ماندگار بوده و در اعتلای ورزش ما نقش مهم داشته است .»

یاد و خاطره اش گرامی باد .


به نقل از وبلاگ دیده بان کوهستان (عباس محمدی)


هیچ نظری موجود نیست: