جان‌پناه شروین، یکی از پناهگاه‌های کوهنوردی در شمال تهران است که در دامنه توچال و در ارتفاع ۲۴۵۰ متری قرار گرفته‌است.
این جان‌پناه در سال ۱۳۵۲ و به یاد کوهنورد جان‌باخته، شروین جزایری، با مشارکت کوه‌نوردان دانشگاه تهران، علم و صنعت و آریامهر (شریف)، ساخته شده است.
شروین جزایری که بود؟
شروین جزایری ۵ مرداد سال ۱۳۳۳ در محلهٔ سید نصرالدین تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌ی بختیاری واقع در پشت خیابان دانشگاه به اتمام رسانید، پسری لاغر اندام با قد ۱۸۰ سانتیمتر که عاشق کوه بود، همیشه اوقات فراغتش را به ورزش کوهنوردی و سنگ نوردی می‌پرداخت.
از ۱۵ سالگی به کوه می‌رفت، عضو رسمی باشگاه کاوه واقع در خیابان بهار بود که در حال حاضر فعالیتی ندارد. دوره‌های کوه‌پیمایی و سنگ‌نوردی را گذرانده بود. هم‌نوردان او آقایان مهدی مینویی، بیژن جوانفر، داود صانعی نژاد، حسین حاجی محسنی و جواد تاجدار بودند.
مصاحبهٔ فصلنامهٔ کوه با مادر شروین:
روز پنج شنبه ۹ شهریور سال ۱۳۵۱ اینطور که مادر شروین حکایت کرده وقتی از اداره به منزل برمی گردد، شروین را در حال دوختن پارگی کوله اش می‌بیند که قبلاً خودش با چرخ خیاطی قدیمی آن را دوخته بوده، آماده‌ی رفتن به کوه بوده که مادر به او می‌گوید باز هم قصد رفتن به کوه را دارد؟ که در پاسخ می‌گوید این دفعه بار آخر است که به کوه می‌روم چون هفته‌ی دیگر اسامی قبول شدگان کنکور را اعلام می‌کنند، یا باید دانشگاه بروم یا سربازی و دیگر فرصتی برای رفتن به کوه ندارم.
فردای آن روز (جمعه ۱۰ شهریور ۱۳۵۱) شروین روی دیوارهٔ ۲۰۰ متری بند یخچال در حال سنگ نوردی بوده که حدود ۱۵ متری انتهای مسیر، میخ از شکاف درآمده و شروین این را اعلام می‌کند و بلافاصله پاندول می‌شود و بعد سقوط می‌کند. زمان سقوط با خودش سنگ هم می‌برد که این سنگ‌ها روی مخچه‌ی او اصابت می‌کنند. حسین حاج محسنی و جواد تاجدار هم به پایین پرت می‌شوند. حسین حاج محسنی زمان سقوط، سنگ به شکمش کشیده می‌شود و شکم او دچار پارگی می‌شود، جواد تاجدار نیز از ناحیهٔ کمر به شدت آسیب می‌بیند. همگی به بیمارستان رضا پهلوی سابق (شهدای میدان تجریش) منتقل می‌شوند که شروین جان می‌سپارد و جواد تاجدار از آن تاریخ به بعد کوهنوردی را به دلیل آسیب شدیدی که دیده بوده به‌کلی کنار می‌گذارد.
در مراسم هفت شروین اسامی قبول‌شدگان کنکور اعلام و شروین در مدرسهٔ عالی علوم بانکی قبول می‌شود، حسین حاج محسنی دانشجوی دانشکدهٔ فنی دانشگاه تهران که بعد از انقلاب در سال ۱۳۶۷ در زندان اعدام می‌شود، یک روز بعد از مراسم چهلم شروین (باشگاه کاوه) مادر او را به پس قلعه دعوت می‌کند. بعد از دو راهی گذر مهدی، جمعیتی تا بند یخچال ایستاده بودند و کیسه‌های شن و ماسه را دست به دست می‌دادند. مادر شروین می‌گوید وقتی این همه شور و همبستگی را در مردم دیدم، حس کردم شروین کنار ماست و خودم هم به میان جمعیت برای کمک رفتم.
او به مادرش گفته بوده «من عاشق کوه هستم و آرزو دارم در کوه بمیرم»
او که هنگام مرگ فقط ۱۸ سال داشت در قطعه ۸، ردیف ۶۵، شماره ۳۹ بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
پس از کشته‌شدن شروین جزایری، همنوردانش در گروه کاوه و دانشجویان کوهنورد دانشکده‌ی فنی، دانشگاه صنعتی (آریامهر) و دانشگاه علم و صنعت ایران و گروهی از کوه‌نوردان دیگر، جان‌پناه شروین با وسعت ۳۸ مترمربع با ابعاد ۳×۵/۶ و ظرفیت خواب برای ۳۵ نفر با مصالح سنگ و سیمان و آهک و سقف اول بلوک و سقف دوم آهنی در بند یخچال بنا کردند.
تاریخچه‌ی ساخت جان‌پناه شروین (از زبان ۴ نفر از مشارکت کنندگان)
روز ۱۰ شهریور ۱۳۵۱،سه نفر از اعضای گروه کوهنوردی کاوه هنگام سنگ‌نوردی بر روی دیواره‌ی بند یخجال، دچار حادثه شده و سقوط می‌کنند. در این حادثه شروین جزایری جان خود را از دست می‌دهد و دو نفر همراه او، جواد تاجدار و حسین حاج محسنی مجروح می‌شوند. اعضای گروه طی چند نشست تصمیم به ساخت جان پناهی در محل بند یخچال به عنوان یادبود شروین گرفتند.
اوایل مهرماه ۱۳۵۱ اعضای گروه برای انتخاب مکان مناسب عازم بندیخچال شدند و با تعیین نقاط مختلف در زیر دیواره و اطراف آن و بررسی نقاط ضعف و قوت هر یک، محل فعلی را گزینه‌ی مناسب تشخیص دادند، در مذاکرات بعدی و با بررسی امکانات گروه، ابعاد مناسب جان پناه برای خواب حدود دوازده نفر در یک طبقه مورد توافق قرار گرفت. در مهر ماه همان سال اعضاء گروه با فراهم آوردن تجهیزات مورد نیاز نسبت به تسطیح و آماده سازی بستر و پی‌کنی دیوارها اقدام کردند.
سختی کار پس از آن شروع شد. جمع آوری و حمل سنگ اراضی مجاور پناهگاه برای ایجاد پی دیوارها و تامین ماسه و سیمان و به ویژه آب مورد نیاز جهت ساخت با توجه به بعد فاصله از بستر رودخانه، گره کار بود. با نصب اعلان نیاز به نیروهای همراه در ساخت جان پناه در اتاق های کوه دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران و دانشگاه علم و صنعت، سختی کار به سرعت برطرف شد و در روزهای آخر هفته دانشجویان کوهنورد به صورت گروهی در محل جان‌پناه حضور یافتند. دانشجویان کوهنورد دانشگاه صنعتی (آریامهر)و دیگر کوه‌نوردان نیز در هفته‌های بعد به جمع، یاری رساندند به نوعی که بیشترین جمعیتی که در یک روز آذرماه آن سال جهت همکاری حضور یافتند بالغ بر ۲۵۰ نفر بود.
با توجه به چنین استقبالی در همکاری، تصمیم بر این شد که ابعاد ساختمان بزرگتر شود و پناهگاه در دو طبقه ساخته شود. ماسه و آب از کف آبشار و رودخانه در کیسه ها و ظرف های پلاستیکی و فلزی به صورت دست به دست توسط زنجیره‌ای از همراهان از دره پایین پناهگاه شیرپلا به ارتفاع محل شروین منتقل می‌شد و سنگ‌های لازم نیز از اطراف پناهگاه و زیر دیواره‌ی بندیخچال تامین و توسط دوستان حمل شد. تا اواسط پاییز دیوارهای اطراف ساخته شد و سایر مصالح مورد نیاز نظیر تیرچه سقف، بلوک، آجر، سیمان و تیر چوبی و ... توسط اعضاء گروه کاوه تامین و پس از تخلیه در میدان سربند توسط دوستان و تماماً با همت آنان به بالا حمل شد و در آخرین روزهای پاییز ۱۳۵۱ سقف اول تیر ریزی و بلوک گذاری و بتن ریزی شد. سپس طراحی طبقه دوم پناهگاه به صورت فلزی با خرپاهای قوسی چند قطعه‌ای و تیرریزی با پروفیل و پوشش زیر و رو همراه با عایق لازم اجرا شد.
در بهار ۱۳۵۲ نصب قطعات فلزی و پوشش سقف با پیچ و مهره و سوراخ‌کاری با دریل دستی و پرچ توسط اعضای گروه که حدود ۱۵ تا ۲۰ نفر بودند انجام شد. عمده‌ی کارهای فلزی از قبیل در و پنجره و خرپای سقف، توسط و به دست زنده یادناصر گارسچی از اعضای گروه کوهنوردی فلز کار مکانیک ساخته و توسط اعضاء به بالا حمل و نصب گردید. کلیه عملیات بنایی نیز توسط استاد تقی از اهالی پس قلعه انجام پذیرفت.
در پایان تابستان ۱۳۵۲ پناهگاه تکمیل و از لوح زیر که یاد آور همکاری جمعی است پرده برداری شد:
این پناهگاه به پاس بزرگداشت آن آرزومندانی که همچون شروین خواهان آن بودند به همت و خودیاری یاران کوهنورد ساخته و به نام او نام‌گذاری گردید. شروین جزایری عضو گروه کاوه بود که در حادثه سقوط از دیواره درگذشت. مهر ماه ۱۳۵۱
با گذشت بیش از چهل سال، پناهگاه شروین با ظرفیت حدود ۳۰ نفر جان‌پناه کوه‌نوردان در بند یخچال می‌باشد. یاد همه‌ی عزیزانی که در ساخت پناهگاه شروین نقش داشتند گرامی باد!
گروه کوهنوردی و اسکی کاوه -(کریم تاجدار)
منبع:
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%86%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C
نامه‌ی دریافتی از ۴ نفر مشارکت کنندگان در ساخت جان‌پناه شروین
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر