در پی برگزاری نخستین «جشنوارۀ کوه‌نوشته‌ها» که در بیستم آذر ۱۳۹۳ (۱۱ دسامبر ۲۰۱۴: روز جهانی کوهستان) از سوی بنیاد محمدی‌فر و انجمن کوه‌نوردان ایران برگزار شد، در بیست‌ویکم آذر ماه ۱۳۹۵ (۱۱ دسامبر ۲۰۱۶) و یک بار دیگر هم‌زمان با روز جهانی کوهستان، دومین جشنوارۀ کوه‌نوشته‌ها برگزار گردید.
بنیاد محمدی‌فر بر آن است تا با برگزاری دو سال یک‌بارِ این جشنواره، و تقدیر از آثار نشر یافته دربارۀ کوه‌نوردی و حفاظت از محیط کوهستان شامل کتاب، مقاله، گزارش برنامه و نوشتارهای منتشر شده در فضای مجازی، مشوقِ تولید و نشر دانش در زمینه‌های یاد شده باشد. یادآوری این نکته ضروری است که در این جشنواره، معرفی افراد یا آثاری به عنوان «برنده‌های اول و دوم» و مانند آن مدّ نظر نیست، و برگزار کنندگانِ جشنواره می‌کوشند این رویداد صورت مسابقه نیابد. از این رو برگزیدن و تقدیر نمادینِ تعدادی از آثار، به نوعی سپاسگزاری از همۀ کسانی است که در راه ارتقای کوه‌نوردی و حفاظت از کوه‌ها قلم می‌زنند.
از سال ۲۰۰۲ سازمان ملل متحد، ۱۱ دسامبر رابه عنوان روزجهانی کوهستان (International Mountain Day) نام‌گذاری کرده و انجمن کوه‌نوردان ایران از سال ۱۳۸۴ همه ساله با همکاری باشگاه‌های ورزشی و فرهنگی مختلف، همایش‌ها و صعودها و برنامه‌های پاک‌سازی کوهستان، و همچنین کارهای رسانه‌ای چندی به این مناسبت اجرا کرده است. این روز، به گونه‌ای نمادین «روز تجدید پیمان کوه‌نوردان برای حفاظت از کوهستان‌ها» دانسته می‌شود. در عین حال، این روز، فرصتی است برای دیدارهای دوستانۀ کوه‌نوردان و دوستداران کوهستان و تعمیق سرمایۀ اجتماعی در این زمینه.
بنیاد محمدی‌فر این روز را ارج می‌نهد و جشنوارۀ دو سالانۀ تقدیر از پدیدآورندگان کوه‌نوشته‌ها را در راستای این ارج‌گذاری برگزار می‌کند.
سپاسگزاری
هیأت امنای بنیاد محمدی‌فر، هیأت مدیرۀ انجمن کوه‌نوردان ایران، و دیگر برنامه‌ریزان این رویداد از هیأت کوه‌نوردی و صعودهای ورزشی استان تهران، انجمن حفظ محیط کوهستان، و دفتر نمایندگی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در ایران که با اطلاع‌رسانی و راهنمایی‌های خود در برگزاری همایش روز جهانی کوهستان مشارکت داشته‌اند، سپاسگزاری می‌کنند.
هیأت امنای بنیاد محمدی‌فر: افسرفراحی شاندیز، عباس محمدی، عباس ثابتیان
رییس هیأت مدیرۀ انجمن کوه‌نوردان ایران: پرویزامرایی
گروه برنامه‌ریزی و برگزاری جشنواره: افسر فراحی شاندیز، محمد نوری، مصطفی شکرابی، آزاد بهادری، محسن آغاسی
هیأت داوران این دوره از جشنواره
عباس محمدی؛ متولد ۱۳۳۸، کنشگر محیط زیست، مربی کوه‌نوردی، و نویسنده در زمینۀ کوه‌نوردی و حفاظت از محیط زیست. عضو باشگاه کوه‌نوردان آرش، از پایه‌گذاران انجمن کوه‌نوردان ایران، با سابقۀ چند دهه کوه‌نوردی در ایران و بیش از ده کشور.
اردشیر منصوری؛ متولد 1346، دانش‌آموختۀ فلسفۀ علم، کارشناس فرهنگی، عضو هیأت مؤسس گروه کوه‌نوردی دانش تهران، عضو هیأت مدیرۀ انجمن ایرانیِ اخلاق در علوم و فناوری، نویسنده، ویراستار، مدرس دانشگاه.
عباس ثابتیان؛ متولد ۱۳۳۷، کوه‌نورد، رییس پیشین انجمن کوه‌نوردان ایران، و نویسنده و همکار چند وب‌سایت و وبلاگ کوه‌نوردی، پدیدآورنده‌ی دانش‌نامه‌ی آزاد کوه‌نوردی (ویکی پاکوب)، با سابقه‌ی بیش از چهل سال کوه‌نوردی.
دکتر ولی‌الله مظفریان، متولد ۱۳۳۲، دانش‌آموختۀ دکترای علوم گیاهی، عضو هیأت علمی مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مدرس دانشگاه، پژوهشگر، کنشگر محیط زیست.
عبدالله اشتری نخعی، متولد ۱۳۳۲، مربی کوه‌نوردی، کنشگر محیط زیست، مؤسس انجمن حفظ محیط کوهستان، عضو کمیتۀ راهبری نهاد بین‌المللی «مشارکت برای کوه‌ها».
هیأت داوران، از مشاوره‌های پرستو ابریشمی، جواد نظام‌دوست، و محمد نوری، ازکوه‌نوردان باسابقه و فعالان فرهنگیِ این عرصه، برخوردار بوده‌اند.
بیانیۀ هیأت داوران دومین جشنوارۀ کوه‌نوشته‌ها
در پاسخ به دومین فراخوان جشنواره، ۱۰۹ اثر به صورت کتاب، مقاله، یادداشت، پیوند (لینکِ) فضای مجازی، و سی‌دی، از ۳۴ پدیدآورنده به دبیرخانۀ جشنواره رسید و مورد بررسی و داوری قرار گرفت.
سخنی در بارۀ آثار رسیده و ملاک‌های انتخاب
۱- اگر چه استقبال اهل قلم و نویسندگان کتاب و مقاله و انواع وب‌نوشته، و پاسخ مساعد به فراخوان دومین جشنواره درخور تقدیر بوده است، اما تعداد آثار رسیده و تنوعِ موضوعی آثار، با آن‌چه از جامعۀ کوه‌نوردی ایران انتظار می‌رود فاصله داشته است. در این میان، همچون نخستین جشنواره، جای خالی "مقاله"،محسوس است.
مقاله به نوشته‌ای گفته می‌شود که از ساختار مشخصی شامل: چکیده، مقدمه، بیان مسأله، فرضیه، استدلال، مجموعه شواهد و قرائن مؤید یا مبطل فرضیه، و سرانجام نتیجه‌گیری و پیشنهادهای پژوهشگر برخوردار است. در واقع، مقاله صورت منسجمی از نوشته است که محصول یک تحقیق نظام‌مند (سیستماتیک) را در قالب‌هایی همچون "علمی- پژوهشی" و یا "علمی- ترویجی"، ارائه می‌کند. با این رویکرد، در این دوره از جشنواره در میان نوشته‌های رسیده، مقاله‌ای که با این ساختار منتشر شده باشد، دریافت نشد. همچنین جای خالی کتاب در زمینۀ محیط زیست کوهستان مشهود بوده است.
آثار نوشتاری رسیده به دبیرخانۀ جشنواره، در چهار قالب: کتاب شامل کتاب‌های تألیفی و ترجمه‌ای در زمینه‌های کوه‌نوردی و محیط زیست کوهستان، مقالۀ نوع اول (علمی-پژوهشی/ ترویجی)، مقالۀ نوع دوم (گزارش برنامه، یادداشت تحلیلی، ...) و پایگاه اینترنتی برگزیده، در دستور کار داوری قرار گرفتند.
۲- در انتخاب آثار، این ملاک‌ها مد نظر داوران بوده است: اهمیت موضوع و تأثیرگذاری آن بر جامعۀ کوه‌نوردی، اهمیت محل نشر (ناشرِ کتاب یا مجله، محلِ نشرِ یادداشت‌ها)، نوآوری و یافته‌های جدید مؤلف، توجه به ساختار منطقی در تألیف کتاب/ مقاله، استناددهی به منابع و مآخذ و رعایت اصول مالکیت فکری، و توجه به اصول نگارش و ویرایش، شامل دستور زبان فارسی، رسم‌الخط و نشانه‌گذاری‌ها.
هیأت داوران فرصت را مغتنم می‌شمارد و این نکته را یادآوری می‌کند که در نوشتارهای گوناگون کوه‌نوردی، در زمینۀ اهمیت دادن به کار میدانی و نگاه پژوهشی و تولید دانش، و اکتفا نکردن به باز‌نویسی از روی متن‌های پیشین، و نیز رعایت اصول نگارش و ویرایش، جای دقتی بسیار بیش از وضعیت کنونی است.
بر این اساس، هیأت داوران نتیجۀ داوری را به شرح زیر اعلام می‌دارد:
گروه یک- کتاب‌ها
در این بخش، کتاب تکنیک‌های غارنوردی آلپی (ترجمۀ سعید هاشمی نژاد) و کتاب سرما، قاتل خاموش تألیف دکتر فرید عباسی دزفولی در زمرۀ بهترین کتاب‌ها شناخته شدند، اما از آن‌جا که کتابِ نخست با وجود ارزش‌های ترجمه‌ای و خدمات چاپ، در موضوع غارنوردی است، و غارنوردی به‌تدریج به عنوان رشته‌ای مستقل شناخته می‌شود، و از سوی دیگر به دلیل برخورداری کتاب دوم از نگاه بومی و تولید اطلاعات و دانش، هیأت داوران، تندیس و لوح تقدیر و جایزۀ نقدی ده میلیون و دویست هزار ریالی را به آقای دکتر فرید عباسی به خاطر تالیف کتاب سرما، قاتل خاموش که در آن بر یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر در کوه‌نوردی تمرکز و به چند حادثۀ داخلی نگاه میدانی شده، تقدیم می‌دارد و این اثر را به عنوان «کتاب برگزیده» معرفی می‌کند.
هیات داوران، از آقای سعید هاشمی‌نژاد هم به خاطر ترجمۀ شایستۀ کتاب تکنیک‌های غارنوردی آلپی و اهمیت دادن به چاپ مناسب کتاب تقدیر می‌کند.
همچنین با اهدای لوح و جایزۀ نقدی شش میلیون ریالی تقدیر می‌شود از آقایان حسن گرامی و حمید شفقی به خاطر تألیف نخستین کتاب راهنمای جامعِ دو زبانه دربارۀ یک دیوارۀ مهم در ایران: راهنمای سنگنوردی پل‌خو‌اب.
لوح تقدیر و جایزۀ شش میلیون ریالی دیگری تقدیم می‌شود به آقای دکتر ابوالفضل جوادی به خاطر تالیف کتاب راهبری در طبیعت و کوهستان که در آن به موضوع مهم سرپرستی و هدایت گروه‌های کوه‌نوردی پرداخته اند.
هیات داوران، در بخش فرعیِ «نگاه ویژه»، با اهدای لوح و جایزۀ پنج میلیون ریالی تقدیر می‌کند از آقای حسن نجاریان به خاطر کتاب مصور بر فراز خورشید، که در آن نگاهی انسان‌دوستانه به مردم کوه‌نشین داشته و به جلوه‌های بی‌مانند کوهستان پرداخته اند؛ همچنین به خاطر اهدای درآمد کتاب به یک نهاد خیریه.
در زمینۀ کتاب با موضوع ویژۀ «محیط زیست کوهستان» متأسفانه کتاب برجسته‌ای به رتبۀ برگزیده راه نیافت و هیأت داوران با اغتنامِ فرصت، به جامعۀ کوه‌نوردی و نویسندگان این عرصه پیشنهاد می‌دهد بدین موضوع اهتمامی بیش از پیش مصروف دارند. البته مقاله‌ها و یادداشتهای در خور ملاحظه‌ای در این زمینه به دبیرخانه رسیده که در بخش مقاله‌ها بدان‌ها پرداخته خواهد شد. در عین حال هیأت أمنای بنیاد محمدی‌فر، آقای هنریک مجنونیان را به پاس پیشگامی در طرح مباحث مرتبط با محیط‌زیست کوهستان در ایران و تألیف مجموعۀ سه جلدی در این زمینه شایستۀ تقدیر ویژه می‌داند.
گروه دو- مقاله‌ها و یادداشت‌ها
در بخش مقاله‌های نوع اول (علمی-پژوهشی/ ترویجی) مقاله‌ای حائز رتبه نشد.
در بخش مقاله‌های نوع دوم (شامل گزارش‌ها و یادداشتهای تحلیلی) با موضوع‌های کوه‌نوردی و محیط زیست کوهستان نیز اثری به عنوان برگزیده انتخاب نشد، اما افراد زیر به عنوان پدیدآورندگان آثارِ شایستۀ تقدیر معرفی می‌گردند:
* آقای نیما اسکندری به خاطر اهتمام به تدوین مناسبِ گزارش از سه برنامۀ ارزشمند کوه‌نوردی با عنوان‌های «خط‌الراس هفت‌خوان- علم‌کوه»، «خط‌الراس اشتر- سکه‌نو»، و «صعود زمستانی یال شمالی دماوند»؛ شایسته‌ی دریافت لوح تقدیر و جایزۀ شش میلیون ریالی.
* آقای نیما فرید مجتهدی به خاطر مجموعه مقاله‌ها و کتاب‌هایی که در آن به معرفی چند منطقۀ کوهستانی ایران و شناخت فرهنگ مردم کوه‌نشین پرداخته و نگاه مسئولانه‌ای هم به محیط زیست کوهستان داشته اند؛ شایسته‌ی دریافت لوح تقدیر و جایزۀ شش میلیون ریالی.
* آقای ابولفضل زمانی به خاطر تدوین دو گزارش با عنوان‌های «مرثیه‌ای بر یخچال یخار» و «معرفی و مقایسۀ یخچال‌های منطقۀ سبلان» که نمونه‌ای است از برخورد فعالانه و همراه با احساس مسئولیتِ جامعۀ کوه‌نوردی با موضوع حفاظت از محیط‌های کوهستانی؛ شایسته‌ی دریافت لوح تقدیر و جایزۀ شش میلیون ریالی.
گروه سه- تارنماها (وبلاگ‌ها و سایت‌ها)
در این بخش نیز چند گزینه در خور ملاحظه و بررسی هستند. هیأت داوران ضمن ارج‌گذاری به تلاش‌های وب‌نویسان ارجمند ایرانی، رسیدن به نقطۀ مطلوب را در این زمینه، مستلزم کوشش و دقت نظر بیشتر می‌داند. شایسته است سایت‌ها و وبلاگ‌ها، به‌ویژه در زمینۀ تولید محتوای علمی، رعایت نگارشِ فارسی و اصول وب‌نگاری، همچنین رعایت حقوق پدیدآورندگان، و ارجاع‌نویسی علمی، توجه بیشتری مصروف دارند و از این رهگذر، در ارتقاء وضعیت فضای مجازی مرتبط با کوهستان بکوشند.
با این ملاحظه‌ها، در این دوره از جشنواره، پدید‌آورندگانِ یک تارنما به گونۀ نمادین به نمایندگی از جامعۀ وب‌نویسانِ ایرانیِ کوه‌نوردی و محیط زیست کوهستان مورد تقدیر قرار می‌گیرد:
آقای فرشید داوودی و همکاران‌شان، خانم‌ها و آقایان: پریسا حسین زاده، طیبه طاهری، زهرا جلیلیان، مینا قربانی، بهرام پورعلی‌بابا، عزیز حبیبی، به خاطر مدیریتتارنمای کوه‌نامه که به مرجع اصلی خبررسانی در جامعۀ کوه‌نوردی ایران بدل شده است؛ شایستۀ دریافت لوح تقدیر و جایزۀ ده میلیون ریالی.
با سپاس از همۀ مشارکت‌کنندگان در برگزاریِ این جشنواره
۲۱ آذر ۱۳۹۵
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر